Δύο χρόνια. 730 ημέρες. Πάνω από ένα εκατομμύριο λεπτά από εκείνη τη νύχτα που σημάδεψε τη συλλογική σου μνήμη. Τη νύχτα που ο χρόνος χωρίστηκε σε πριν και μετά. Που όσα ήξερες, όσα θεωρούσες δεδομένα, σείστηκαν από τα θεμέλιά τους.
Δεν ήσουν εκεί, αλλά ήσουν. Ήσουν στην οθόνη, στην καρδιά που σφίχτηκε, στη φωνή που έσπασε. Ήσουν στις σιωπές των ανθρώπων γύρω σου, στα δάκρυα εκείνων που ξαφνικά έπαψαν να μιλούν, στα μάτια που απέφευγαν το βλέμμα.
Δύο χρόνια μετά, αναρωτιέσαι αν γίνεται να συνηθίσεις το αδιανόητο. Αν η μνήμη ξεθωριάζει ή αν, αντιθέτως, γίνεται ακόμα πιο βαριά. Κουβαλάς αυτή τη νύχτα μαζί σου, όχι σαν φορτίο, αλλά σαν ευθύνη. Μια ευθύνη να μην ξεχάσεις, να μην αφήσεις τη λήθη να τυλίξει ό,τι έγινε.
Η ζωή συνεχίζεται, αλλά δεν σημαίνει ότι προσπερνά
Σου το έχουν πει πολλές φορές: «Η ζωή συνεχίζεται». Ναι, το ξέρεις. Οι μέρες κυλούν, οι εποχές αλλάζουν, οι πόλεις γεμίζουν ξανά με θόρυβο και φως. Αλλά η συνέχεια δεν σημαίνει λήθη. Σημαίνει ότι κουβαλάς αυτούς που έφυγαν μαζί σου. Όχι μόνο στις τελετές μνήμης, αλλά σε κάθε στιγμή που παλεύεις για κάτι καλύτερο.
Τους κουβαλάς όταν απαιτείς να μη γίνουν ξανά τα ίδια λάθη. Όταν διεκδικείς μια κοινωνία που δεν θα θρηνεί άδικες απώλειες. Όταν σηκώνεις τη φωνή σου για λογαριασμό εκείνων που δεν μπορούν πια να μιλήσουν. Όταν δεν συμβιβάζεσαι με το «έτσι είναι τα πράγματα».
Η ζωή συνεχίζεται, αλλά έχει χώρο και για τον πόνο, και για τη μνήμη, και για την οργή. Και αυτό είναι το σωστό.
Δικαιοσύνη (όχι σιωπή)
Δύο χρόνια μετά, τίποτα δεν έχει ξεχαστεί. Ούτε από εσένα, ούτε από όσους βγήκαν στους δρόμους για να φωνάξουν ότι αυτό δεν ήταν ατύχημα – ήταν έγκλημα. Ένα έγκλημα που προσπαθούν να συγκαλύψουν. Ένα έγκλημα που δεν πρέπει να μείνει ατιμώρητο.
Σήμερα, οι πλατείες γεμίζουν ξανά. Από το Σύνταγμα μέχρι κάθε γωνιά της Ελλάδας, μέχρι πόλεις στο εξωτερικό όπου χτυπά η καρδιά της ελληνικής διασποράς. Εκατοντάδες, χιλιάδες άνθρωποι, ενωμένοι σε μια φωνή: Δικαιοσύνη. Απαντήσεις. Λύτρωση.
Γιατί δύο χρόνια τώρα, οι ψυχές που χάθηκαν δεν έχουν βρει δικαίωση. Οι γονείς, οι αδερφοί, οι φίλοι τους, κουβαλούν κάθε μέρα το βάρος μιας απώλειας που δεν επουλώνεται. Μιας απώλειας που δεν θα γινόταν αν κάποιοι είχαν κάνει σωστά τη δουλειά τους.
Δεν διαδηλώνεις μόνο για αυτούς. Διαδηλώνεις για όλους. Για να μη χρειαστεί κανείς άλλος να ζήσει αυτόν τον εφιάλτη. Για να μη θρηνήσεις άλλες χαμένες ζωές, γιατί «έτυχε». Γιατί δεν έτυχε. Ήταν αδιαφορία, ανευθυνότητα, εγκληματική εγκατάλειψη.
Η μνήμη είναι δύναμη, η οργή είναι φωνή
Δεν χρειάζεται να ήξερες κάποιον από τους ανθρώπους που χάθηκαν για να πονάς. Ο πόνος για το άδικο δεν έχει όνομα, δεν έχει προσωπικά σύνορα. Είναι ένας κόμπος που μένει στο λαιμό και γίνεται ερώτημα: Πώς γίνεται; Πώς το επιτρέψαμε;
Αλλά το ερώτημα από μόνο του δεν αρκεί. Πρέπει να γίνει κινητήριος δύναμη. Πρέπει να γίνει πράξη, αλλαγή, φωνή που απαιτεί. Γιατί δεν πρέπει να φοβάσαι να θυμάσαι. Δεν πρέπει να αφήσεις τον εαυτό σου να συνηθίσει στην ιδέα πως το άδικο συμβαίνει και δεν αλλάζει.
Η μνήμη μπορεί να γίνει φωτιά που καίει τη λήθη. Μπορεί να γίνει η σπίθα που φωτίζει τον δρόμο μπροστά. Γιατί δύο χρόνια μετά, δεν έχει σημασία μόνο το να θυμάσαι. Έχει σημασία το πώς τιμάς αυτή τη μνήμη.
Για εκείνους που δεν γύρισαν ποτέ
Δύο χρόνια μετά, σκέφτεσαι τα πρόσωπα στις φωτογραφίες. Τα χαμόγελα που πάγωσαν στον χρόνο. Τα όνειρα που έμειναν στη μέση. Τους γονείς, τα αδέρφια, τους φίλους που έμειναν πίσω με ένα «γιατί» που δεν θα απαντηθεί ποτέ.
Αλλά αυτοί που έφυγαν δεν είναι απλώς αριθμοί. Είναι ιστορίες, είναι γέλια που κάποτε γέμισαν δωμάτια, είναι αγκαλιές που ζέσταναν αγαπημένους. Και δεν πρέπει να χαθούν στη λήθη.
Τιμάς αυτούς που έφυγαν όταν δεν αφήνεις να γίνει «μια ακόμα τραγωδία». Όταν δεν κλείνεις τα μάτια μπροστά στην αδικία. Όταν η μνήμη τους δεν γίνεται ένα μακρινό γεγονός, αλλά μια υπενθύμιση πως κάθε μέρα πρέπει να παλεύεις για να μη χαθούν άλλες ζωές τόσο άδικα.
Δεν ξεχνάς. Δεν συνηθίζεις… συνεχίζεις
Δύο χρόνια μετά, δεν έχει σημασία μόνο να θυμάσαι, αλλά να μετατρέπεις τη μνήμη σε κίνηση. Να μη συμβιβάζεσαι με το «έτσι είναι». Να απαιτείς περισσότερα. Να κρατάς αυτούς που χάθηκαν ζωντανούς στις πράξεις σου.
Γιατί η λήθη είναι εύκολη. Αλλά η μνήμη είναι δύναμη. Και εσύ επιλέγεις να θυμάσαι. Να νιώθεις. Να φωνάζεις. Να αγωνίζεσαι.
Για αυτούς. Για εσένα. Για όλους.
Comments are closed.